Cây mai
Mỗi mùa tết đến xuân về, các gia đình Việt Nam lại bắt đầu lựa chọn cho mình một chậu hoa cây mai vàng về để trưng bày trong nhà. Hoa mai vàng bừng nở khoe sắc thắm, mang mong ước một năm mới an khang, thịnh vượng, bình an nữa lại đến. Sau đây, hãy cùng Greenvibes tìm hiểu ngay về cách lựa chọn và chăm sóc mai vàng đúng cách nhé.
Thông tin cơ bản về cây mai
Hoa mai vàng rực rỡ tô điểm ngôi nhà mỗi dịp tết là hình ảnh quen thuộc đối với người dân Việt. Nhưng liệu rằng, các bạn đã biết rõ nguồn gốc của các loại mai vàng và đặc điểm của chúng chưa?
Nguồn gốc cây mai vàng
Hoa mai vàng (tên gọi khác là cây hoàng mai) có tên tiếng anh là Apricot Flowers, tên khoa học là Ochna integerrima, cây thuộc họ Mai (Ochnaceae), và rất được người dân Việt Nam yêu thích vào ngày Tết Nguyên Đán, đặc biệt ở miền Nam.
Tại Việt Nam, cây có mặt chủ yếu ở các khu rừng thuộc dãy Trường Sơn, Đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Phú Yên,….
Thế nhưng ít người biết rằng, cây mai vàng có nguồn gốc từ Trung Quốc xuất hiện cách đây khoảng 3000 năm trước. Theo tư liệu ghi chép cũ, hoa mai của Trung Quốc được chia thành 4 loại chính là: Bạch mai, Thanh mai, Hồng mai và Mặc mai.
Từ thời xa xưa, người Trung Quốc đã yêu thích hoa mai vì vẻ đẹp của nó. Hoa mai vàng cùng Tùng, Cúc có thể được xem là nhóm “Tuế hàn tam hữu”, được trân trọng như là quốc hoa của Trung Quốc.
Hoa mai vốn là loại cây hoang dại, dễ sinh trưởng và phát triển, có khả năng thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới. Nếu muốn cây mai nở đẹp và có tuổi thọ cao, bạn cần biết cách chăm sóc tốt nhất.
Nhờ đặc điểm rụng lá vào cuối mùa đông và nở hoa vào đầu xuân, cây mai không chỉ được trồng làm cảnh chơi tết ở Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia châu Á khác.
Đặc điểm hoa mai vàng
Dưới đây là một số đặc trưng của mai vàng mà bạn nên biết:
Hình dáng và bộ rễ |
|
Lá mai |
|
Hoa mai |
|
Thời gian nở |
|
Mai vàng chơi tết có ý nghĩa gì?
Hoa mai vàng gắn bó với làng quê Việt Nam, với con người từ lúc tổ tiên khai hoang sinh sống. Hoa mai cắm rễ sâu trong lòng đất, bền bỉ trước giông bão, trải qua điều kiện khắc nghiệt vẫn mạnh mẽ đâm chồi nảy lộc. Để rồi mùa xuân đến, cây lại đơm hoa, bừng nở sắc xuân cho ngày đầu năm.
Theo quan niệm của ông cha ta ngày xưa, cây mai là biểu tượng của cốt cách, luôn giữ vững đạo lý ân nghĩa với sức sống bền bỉ dù qua bao gió sương, rồi cho sắc hoa rạng rỡ cùng sắc hương ngọt ngào vào mùa xuân.
Bên cạnh đó, màu vàng của hoa mai được xem là màu tượng trưng cho sự quý quý, giàu sang. Người Việt trưng mai vàng trong nhà dịp tết với mong muốn một năm mới phát tài phát lộc. Hoa mai nở càng nhiều cánh thì nhà đó càng sung túc, may mắn trong năm mới.
Các loại mai vàng chơi tết phổ biến nhất
Bạn có bao giờ thắc mắc trên thế giới hiện nay có bao nhiêu loại mai hay không? Theo thống kê, trên thế giới có hơn 24 loại mai và tại Việt Nam có khoảng 19 loại, trong đó có 6 loại mai phổ biến nhất, cụ thể như sau:
Mai giảo Thủ Đức
Từ gốc mai vàng và nhánh của nhiều loại mai khác, người ta tạo ra mai giảo Thủ Đức có bông lớn với nhiều cánh đẹp, lâu tàn. Mai giảo Thủ Đức có mùi thơm đặc biệt cùng vẻ đẹp tinh tế, thích hợp để trưng trong nhà mỗi dịp tết đến.
Hoàng mai (mai vàng truyền thống)
Hoàng mai (hay mai vàng, lạp mai) là loài hoa có 5 cánh nhỏ nhắn, có màu vàng tươi rực rỡ. Loài mai này chỉ ra hoa 1 lần trong năm, thường là vào mùa xuân với sắc hoa vàng ươm, mang may mắn, tài lộc cho gia chủ.
Mai tứ quý
Mai tứ quý (hay mai đỏ), có tên khoa học là Ochna Atropurpurea, là một loài hoa kiểng có thể nở quanh năm. Đây là một loại mai rất đặc biệt với đặc tính nở hoa 2 lần, trước vàng sau đỏ. Khi nở lần đầu, hoa mai sẽ có 5 cánh vàng tươi rồi tàn dần. Lúc này, 5 đài hoa sẽ chuyển sang đỏ sẫm rồi úp vào như búp ôm lấy nhụy hoa.
Mai chiếu thủy
Mai chiếu thủy có tên khoa học là Wrightia Religios, là một loài cây đa niên có lá nhỏ, dài, mọc theo cặp. Cây có chiều cao khoảng 1.5m với nhiều cành nhánh cùng gốc khá to. Hoa mai chiếu thủy có 5 cánh nhỏ màu trắng, mọc thành từng chùm nhỏ, có mùi thơm nhẹ.
Hạnh mai
Hạnh mai (hay cây mai mơ) có tên khoa học là Prunes Mume, có chiều cao chỉ khoảng 6 – 9m, khá hạn chế so với các loài khác. Hạnh mai có lá bản rộng hình bầu dục, nhọn ở đầu, rìa lá có hình răng cưa nhẹ. Hoa hạnh mai có 5 cánh với 2 màu sắc nổi bật là trắng và hồng. Loài cây này có quả, khi quả non thì có màu xanh, chín có màu vàng có vị ngọt ngọt chua chua.
Nhất chi mai
Nhất chi mai là loài cây thân gỗ đen bóng, gốc to xù xì, với lá nhỏ màu xanh non có phần đầu nhọn như hình mũi mác. Hoa nhất chi mai ban đầu có màu trắng và chuyển đỏ khi tàn dần. Hoa nhỏ với cánh mỏng, thường mọc thành bông đơn hoặc đơm thành chùm.
Mai cúc
Có nguồn gốc từ Bình Định, cây mai cúc là loài thân gỗ, có nhiều nhánh, có chiều cao khoảng 30cm (đối với cây giống) và khoảng 1m5 (đối với mai cúc lớn). Tùy vào cách chăm sóc, hoa mai cúc có thể ra nhiều cánh hoặc ít cánh. Nếu chăm sóc tốt, hoa có thể lên đến 150 cánh.
Song mai
Song mai có màu trắng muốt thanh khiết và tinh khôi. Sở dĩ có tên gọi này là vì song mai thường ra hoa và kết trái thành từng đôi.
Mai xanh
Mai xanh (có tên tiếng anh là Petrea Volubilis), thuộc họ Mai, có nguồn gốc từ Trung Mỹ và Mexico. Mai xanh là loài thân leo, có thân cây sần sùi màu nâu xám, có thể dài đến 10 – 12m. Hoa mai xanh phổ biến nhất hiện nay được chia thành hai loại là hoa mai Thái và hoa mai xanh Đà Lạt.
Mai đại lộc
Mai đại lộc sở hữu cánh khít tròn, màu sắc sặc sỡ, có thể lên đến 24 – 56 cánh. Hoa mai đại lộc là dòng mai quý hiếm, là biểu tượng của sự may mắn, khởi đầu tốt nghiệp an khang thịnh vượng cho năm mới.
Bạch mai
Cây hoa bạch mai có thể cao tối đa 15m, được trồng phổ biến ở Bến Tre, vùng núi Bà Đen – Tây Ninh, Hà Tiên. Hoa bạch mai hơi tròn với 6 – 8 cánh màu trắng tinh khiết, nhụy vàng, nhìn khá giống hoa sứ. Tuy nhiên, dòng bạch mai này khá khó trồng và chăm sóc.
Hồng mai
Hồng mai có tên khoa học là Jatropha pandurifolia, là loài thân gỗ có chiều cao chỉ khoảng 1 – 4m. Hoa có 5 cánh hồng xinh với nhụy hoa màu vàng tươi, thường mọc thành cụm ở đầu nhánh. Hồng mai thường nở quanh năm, chứ không riêng gì mùa xuân. Quả hồng mai khi chín sẽ chuyển sang màu nâu đen.
Một số loại mai khác
Ngoài các loại mai trên, ở Việt Nam còn có một số giống mai như:
- Cây mai hoa đăng
- Cây mai dương
- Cây mai chỉ thiên
- Cây thanh mai
- Cây mai hoàng yến
- Cây hoa mai đá
- Cây tùng tuyết mai
- Cây mai nhật
- Cây mai thái
- Cây cẩm tú mai
- Cây mai rừng
- Cây bạch tuyết mai
- …
Cách trồng cây mai vàng tết đúng cách
Biết cách trồng và chăm sóc mai vàng sẽ giúp cây luôn sinh trưởng, phát triển tốt và trổ hoa vào đúng mùa, hãy cùng Greenvibes tìm hiểu nhé.
Kỹ thuật nhân giống mai vàng
Để nhân giống hoa mai vàng, người ta sử dụng 2 phương pháp phổ biến nhất là gieo hạt và chiết cành:
Gieo hạt mai vàng
Sử dụng hạt để tạo thành nhiều cây con, có tuổi thọ từ 30 – 40 năm. Chúng có thể phát triển tự do, giúp người trồng tiết kiệm thời gian và công sức chăm sóc.Với phương pháp gieo hạt, cây mai mới có thể không mang đặc tính tốt từ cây mẹ như ít cành, màu sắc khác, hoa nhỏ,…
Chiết cành mai vàng
Chiết cành có thể tạo thành cây con giữ nguyên những đặc tính tốt từ cây mẹ. Cành mai chiết nên chọn cành nhỏ, khỏe mạnh. Khi chiết, bạn nên cắt khoanh vỏ dài từ 3 – 4cm, đảm bảo không cắt sâu vào gỗ cây. Sau đó, bó hỗn hợp đất (gồm đất, xơ dừa, phân chuồng hoai mục,…) xung quanh vết cắt.
Tiếp theo, bạn cần tưới nước thường xuyên trong vòng 3 tháng, đến khi cành chiết ra nhiều rễ rồi mới cắt nhánh đó đi và trồng xuống đất.
Kỹ thuật trồng mai vàng
Kỹ thuật trồng mai vàng sau sẽ giúp cây mai của bạn tăng trưởng tốt nhất:
Cần đảm bảo mật độ, khoảng cách trồng cây để cây phát triển toàn diện.
Trồng mai vào đầu mùa mưa là lý tưởng nhất.
Sử dụng đất đủ độ ẩm, độ mùn và chất dinh dưỡng. Bạn có thể sử dụng hỗn hợp đất trộn cùng xơ dừa, tro trấu, phân chuồng hoai mục, than bùn,…
Tưới nước 2 lần/ngày vào buổi sáng và chiều tối với lượng nước vừa đủ, đảm bảo cây không bị ngập úng và không bị héo.
Bón phân nhiều đạm và lân thay vì kali trong quá trình trồng. Bạn có
Trong quá trình trồng bạn phải kết hợp bón phân với những loại nhiều đạm và lân cho cây thay vì kali. Có thể sử dụng phân NPK với lượng phù hợp, bón xa gốc cây và bón khoảng 2 – 3 lần/tháng. Nên bón phân vào mùa mưa thì sẽ hiệu quả hơn. Ngoài ra, sau khi thay đất cho cây khoảng 3 – 4 tháng, có thể bón thêm cho cây phân chuồng, phân gia súc gà, vịt.
Cách chăm sóc mai vàng sau tết
Sau khi chơi tết xong, nếu bạn không biết cách chăm sóc tốt, cây có thể chết hoặc không ra nhiều hoa vào mùa xuân sau. Do đó, hãy xem ngay cách chăm sóc mai vàng sau tết sau đây:
Cách cắt tỉa mai
Dựa theo hình dạng và kích thước ban đầu của cây, bạn cần cắt tỉa cành mai hợp lý. Thời điểm cắt tỉa mai lý tưởng nhất là trước ngày 15 âm lịch, trễ nhất là ngày 20. Bạn sẽ cắt bỏ khoảng ⅓ cành hoặc tỉa cành trên ngắn hơn cánh dưới.
Cách vệ sinh cây mai
Thân cây mai thường bám nhiều rong rêu, nấm mốc. Để làm chúng bong ra sạch, bạn có thể dùng vòi nước phun mạnh vào thân cây. Ngoài ra, bạn có thể dùng phân ure pha đặc phun vào cây (nhưng đừng để chảy xuống gốc). Sau đó đợi 10 phút rồi dùng bàn chải chà lên cây để loại bỏ nấm mốc.
Tổng hợp hình ảnh mai tết 2024 đẹp nhất
Kết luận
Chọn được một cây mai vàng nở hoa rực rỡ, vừa tô điểm sắc xuân cho ngôi nhà, vừa mang lại tài lộc, may mắn cho gia chủ là mong ước của nhiều người. Thông qua bài viết này, Greenvibes đã cho bạn thêm nhiều kiến thức về các loại mai và gợi ý cách chăm sóc cho mai vàng nở đúng mùa.
Ngoài việc tự trồng và chăm sóc mai, bạn có thể ghé thăm vườn ươm của Greenvibes đê chọn những chậu mai phù hợp nhất nhé.